اکسیژن مایع

اکسیژن مایع

خواص فیزیکی و شیمیایی

اکسیژن دومین جزء تشکیل دهنده اتمسفر است که 20.8 درصد حجمی را شامل می شود. رنگ اکسیژن مایع ، آبی کم رنگ بوده و یک مایع کرایوژنیک (فوق العاده سرد) میباشد. اکسیژن بر خلاف تصور یک عنصری غیر قابل اشتعال اما در عین حال یک اکسید کننده بسیار قوی است و برای حمایت از زندگی ضروری است. اکسیژن تقریباً با تمام مواد آلی و فلزات واکنش داده و معمولاً یک اکسید تشکیل می دهد. مواد هنگام سوختن در حضور اکسیژن خالص با شدت بیشتری میسوزند(در مقایسه با حضور هوا). اکسیژن مایع یک مایع برودتی است. مایعات برودتی گازهایی هستند که نقطه جوش معمولی آنها زیر 130- درجه فارنهایت است(90- درجه سانتیگراد). نقطه جوش اکسیژن مایع 297- درجه فارنهایت (183- درجه سانتیگراد) است. تفاوت دما بین محصول و محیط اطراف حتی در زمستان قابل توجه است . عایق نگه داشتن اکسیژن مایع از گرمای اطراف بسیار ضروری است.

   ایمنی

اگر قصد خرید یا استفاده از اکسیژن مایع را از یک مجموعه  یا شرکت خاص و معتبر دارید ، بهتر هست بدانید که اکسیژن مایع کاملا غیر سمی است.

در اینجا دو نکته وجود دارد که باید از خطرات دما و تبخیر آگاه باشید: 

اکسیژن مایع در 297.3- درجه فارنهایت می جوشد و بسیار سرد است. سطوح سرد موجود بر روی سیستم های اکسیژن مایع مانند دریچه ها، خطوط یا کوپلینگ ها، در صورت اجازه تماس با پوست یا لباس های غیر محافظ، می توانند باعث سرمازدگی شدید یا سوختگی های برودتی شوند. پوست در دماهای برودتی به سطوح سرد می چسبد و باعث آسیب بیشتر می شود.

یک حجم اکسیژن مایع در فشار استاندارد اتمسفر وقتی گرم می شود به طور قابل توجهی منبسط می شود و وقتی تبخیر می شود تقریباً 860 حجم اکسیژن گازی در دمای محیط تولید می کند. حجم زیادی از اکسیژن گازی حاصل از تبخیر اکسیژن مایع، اگر در مدار بسته ای محبوس شود ، این پتانسیل را دارد که فشار گاز بالا به اندازه کافی ایجاد کند که باعث پارگی انفجاری ظروف، خطوط انتقال، و لوله ها شود.

 انتقال (همچنین به عنوان پر کردن) اکسیژن مایع از یک ظرف به ظرف دیگر چندین خطر بالقوه دارد که شامل موارد زیر است:

خواص اکسید کننده قوی اکسیژن،

دمای بسیار سرد مایع و بخار (به عنوان سیال برودتی طبقه بندی می شود) و  پتانسیل تولید فشار فرآیندهای تبخیر و/یا انبساط مایع.

در اتمسفر غنی شده با اکسیژن، موادی که در هوا قابل احتراق و اشتعال هستند، راحت تر مشتعل می شوند، با شدت بیشتری می سوزند و در هنگام سوختن دمای بالاتری تولید می کنند. موادی که معمولاً قابل احتراق در نظر گرفته نمی شوند ممکن است در یک جو غنی شده با اکسیژن دچار احتراق گردند. نمونه‌هایی از این نوع مواد که ممکن است روی یا نزدیک بیماران و ساکنان در مراکز درمانی یافت شوند، که می‌توان به مواردی چون: روغن‌های مو، روان‌کننده‌های مبتنی بر روغن، لوسیون‌های پوست، دستمال‌های صورت، لباس‌ها، ملحفه‌ها، الکل‌ها، استون و برخی پلاستیک‌ها ، صندلی چرخدار برقی، تیغ برقی، کنترل تخت برقی، سشوار، کنترل تلویزیون از راه دور، دستگاه های تلویزیون، تجهیزات رادیویی و استریو، کامپیوتر، تهویه مطبوع، گوشی تلفن و فن ها و... اشاره نمود. به عنوان مثال، مواد جاذب مانند لباس یا رختخواب ممکن است در معرض اکسیژن یا فضای غنی شده با اکسیژن با اکسیژن اشباع شده و در حضور منبع اشتعال به راحتی مشتعل شوند.

همچنین اگر تجهیزات اکسیژن با روغن یا گریس آلوده شود، ممکن است خطر آتش سوزی وجود داشته باشد. بسیار حائز اهمیت است که اکسیژن مایع را از منابع اشتعال جدا نگه دارید.

لازم به ذکر است از موارد ضروری رعایت ایمنی، عدم استعمال سیگار در محل استفاده از اکسیژن مایع است. زیرا می‌تواند مشکلات و خطرات عدیده مانند احتراق و انفجار را به وجود بیاورد.

همانطور که اگاهید، هوا جو حاوی 21٪ اکسیژن است که  اساسا این اکسیژن غیرسمی است. مطابق با ازمایشات مشاهده شده افرادی که در معرض غلظت بالای اکسیژن هستند (تا 50%  به مدت 24 ساعت یا 80% اکسیژن برای بیش از 12 ساعت ) این افزایش غلظت می تواند باعث تحریک دستگاه تنفسی شود .هنگام استنشاق اکسیژن خالص در فشارهای بیشتر از 2 یا 3 اتمسفر ، یک مشخصه عصبی قابل مشاهده است. از نشانه ها و علائم بروز این آسیب ها می توان به : حالت تهوع، سرگیجه، استفراغ، خستگی، سبکی سر، تغییرات خلقی، سرخوشی، سردرگمی، عدم هماهنگی، انقباض عضلانی، احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن (به خصوص انگشتان دست و پا)، و از دست دادن هوشیاری و...  اشاره نمود.